جوشکاری مهم‌ترین فرآیند در صنعت ساخت است و به آن «فرایند ویژه» نیز می‌گویند. در گذشته، جوشکاری به صورت محدود مورد بررسی قرار می گرفت و رویه های جوشکاری واجد شرایط و گواهی جوشکاران را پوشش می داد. علاوه بر این، در صنعت ساخت و ساز توجه بیشتری صورت نگرفت. این منجر به افزایش هزینه های دوباره کاری برای سازندگان و هزینه بازرسی شخص ثالث برای مشتریان شد.
ISO (سازمان بین المللی استاندارد) اولین بازنگری ISO 3834 را در سال ۱۹۹۴ ارائه کرد و الزامات کیفیت را برای جوشکاری ذوبی مواد فلزی تعیین کرد. بازنگری فعلی این استاندارد ISO 3834:2021 است که شامل شش قسمت می‌باشد که مجموعه کاملی از الزامات کیفیت جوش را ارائه و به صنعت ساخت کمک می‌کند.
ISO 3834 مکمل الزامات ایزو ۹۰۰۱ است و راه حل کاملی از الزامات کیفیت مرتبط با جوشکاری علاوه بر سیستم مدیریت کیفیت را گرد هم می آورد. برخی از استانداردهای اروپایی مانند EN 1090 و EN 15085، ISO 3834 را به عنوان پیش نیاز خود برای الزامات کیفیت خاص توصیه می‌کند.
نیاز، ضرورت، مزایا و کاربرد ایزو ۳۸۳۴ در این مقاله با در نظر گرفتن صنعت ساخت به طور کلی مورد بحث قرار گرفته است.
ایزو ۳۸۳۴ چیست؟
استاندارد ایزو ۳۸۳۴، الزامات کیفی جوشکاری ذوبی مواد فولادی را هم در کارگاه و هم در محل مونتاژ تعریف می کند.
در حالی که گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ شواهد مستندی از کیفیت سیستم های مدیریت کیفیت شما ارائه می دهد، اما به هیچ وجه توانایی کارکنان یا شرکت شما را برای انجام “فرآیند های خاص” مانند جوشکاری لوله ها یا مخازن تحت فشار نشان نمی دهد. در واقع، ایزو ۹۰۰۱ برای تست کیفیت جوش استفاده می شود، اما راهنمایی برای اصلاح عیوب شناسایی شده ارائه نمی دهد. ایزو ۳۸۳۴ برای شناسایی تمام عواملی که می تواند بر کیفیت محصول جوش داده شده تأثیر بگذارد و باید در تمام مراحل، قبل، حین و بعد از جوشکاری کنترل شود، ایجاد شده است. با این حال، اساندارد ۳۸۳۴ می تواند مستقل از ISO 9001 استفاده شود.
معرفی ISO 3834
انجمن جوشکاری آمریکا (AWS) جوشکاری را اینگونه تعریف می کند: “فرایند اتصال مواد که با حرارت دادن آنها به دماهای مناسب با اعمال فشار و با استفاده از مواد پرکننده یا بدون آنها، ادغام مواد را ایجاد می کند.”
طبق استاندارد ایزو ۹۰۰۱:۲۰۰۸ بخش ۷٫۵٫۲ ، اعتبار سنجی هر فرآیندی برای تولید ضروری است که در آن انطباق با الزامات محصول حاصل با نظارت یا اندازه گیری های بعدی قابل تأیید نباشد و در نتیجه تنها پس از استفاده از محصول، کمبودها آشکار می شوند. چنین فرآیندهایی به طور کلی به عنوان “فرایند ویژه” نامیده می شوند.
هنگامی که فرآیندهای خاصی مانند جوشکاری و عملیات حرارتی در تولید محصول استفاده می شود، اطمینان از کیفیت محصولات نهایی تنها از طریق بازرسی نهایی دشوار است. ایزو ۳۸۳۴ به اعتبارسنجی فرآیند جوشکاری کمک می‌کند و الزامات کیفیت برای جوشکاری را مشخص می‌کند. با این حال، ISO 3834 جایگزین ISO 9001 نمی شود.
درباره استاندارد بین المللی ISO 8062 برای ریخته گری و قالب گیری بیشتر بدانید.
چرا تولید کنندگان، گواهینامه ایزو ۳۸۳۴ را ترجیح می دهند؟
از آنجایی که این استاندارد در کشورهای اروپایی و همچنین در سراسر جهان پذیرفته شده است، سازندگان موافق به لطف وجود استاندارد ایزو ۳۸۳۴ میتوانند رقابتی تر از سایرین عمل کنند و همچنین می توانند خود را به مشتریان جدید معرفی کرده و بازارهای جدیدی را باز کنند . علاوه بر این، ایزو ۳۸۳۴ کل فرآیند جوشکاری را بهینه می کند، زیرا به کاهش موارد عدم انطباق و در نتیجه هزینه های اقتصادی مربوط به آن ها کمک می کند. سیستم مدیریت کیفیت جوش تحت پوشش استاندارد ۳۸۳۴، باعث افزایش ارزش تولید سازندگان می شود و زمان انقضای گواهینامه های جوشکار را بهبود می بخشد.
مزایای گواهینامه استاندارد ایزو ۳۸۳۴
برخی از مزایای استاندارد ایزو ۳۸۳۴ عبارتند از:
- نشان دادن تعهد شرکت به پیروی از الزامات قانونی و نظارتی متمرکز بر بخش هایی از QMS که به کنترل جوشکاری به عنوان یک “فرآیند ویژه” مربوط می شود.
- تضمین ثبات فرآیند تولید جوش و در نتیجه پایداری و کیفیت بالای خدمات و محصولات ارائه شده به مشتریان.
- نشان دادن کفایت، کارایی و اثربخشی QMS اجرا شده توسط یک شخص ثالث مستقل.
- افزایش اثربخشی QMS و بهبود ساختار سازمانی سازمان.
- بهبود نظم در سطح سازمان و افزایش کارایی، به ویژه در ناحیه جوشکاری.
- بهینه سازی هزینه ها – کاهش هزینه های عملیاتی، کاهش هزینه محصولات غیر منطبق، صرفه جویی در مواد خام، انرژی و سایر منابع.
- تقویت اعتماد نهادهای کنترل عمومی و دولتی به سازنده‌ای که فرآیندهای جوشکاری را تضمین می کند.
هدف گواهینامه ایزو ۳۸۳۴ در “هرم استاندارد” چیست؟
استاندارد ایزو ۳۸۳۴ یک استاندارد بین المللی است که در آن، تولیدکنندگان می توانند تضمین کیفیت جوش را تأیید کنند اما نیازی به داشتن استاندارد ایزو ۹۰۰۱ ندارند. با اینحال، در هرم هنجارها می بینیم که ایزو ۹۰۰۱ نشان دهنده استاندارد برتر برای مدیریت تمام الزامات خاص زیر است:
- “سیستم مدیریت کیفیت” اصول اساسی و واژگان، الزامات و دستورالعمل‌های بهبود عملکرد را فراهم می کند. این یک رویکرد جهانی به کیفیت است.
- “قرارداد مشتری” با مشخصات جوش همراه است. این اسناد تنظیمات سیستم اروپایی را در زیر مشخص می کند.
- “استاندارد تخصصی” برای ساخت یک مجموعه جوش داده شده.
- ماهیت سیستم کیفیت جوشکاری استاندارد ایزو ۳۸۳۴: گواهینامه” یا “تأیید انطباق”.
علاوه بر این، سه سطح الزامات وجود دارد که باید با توجه به موارد زیر اعمال شوند:
- بحرانی بودن محصولات تولیدی (استفاده)
- پیچیدگی ساخت
- از محدوده محصولات
- مشکلات متالورژی
- عیوب تولید بر عملکرد تأثیر می گذارد
- استاندارد محصول ارجاع شده یا مشخصات مشتری
گواهینامه استاندارد ۳۸۳۴، در کدام صنایع متداول است؟
اگرچه صدور گواهینامه استاندارد ۳۸۳۴ اجباری نیست، اما چندین مزیت تجاری را نسبت به شرکت هایی که گواهینامه ندارند ارائه می دهد. حال می‌خواهیم بدانیم که، استاندارد ۳۸۳۴ برای کدام صنایع متداول است؟ این ایزو باید برای شرکت هایی که در جوشکاری مبدل های حرارتی، خطوط لوله و سایر تجهیزات تحت فشار، و همچنین کسانی که مایل به فعالیت در بخش های پتروشیمی، مهندسی عمران، زیرساخت اهای عمومی و دفاع هستند، مورد توجه باشد.
ایزو ۳۸۳۴ در چندین استاندارد اجباری محصول گنجانده شده است. آخرین استاندارد NF EN 1090 مربوط به ساخت سازه های فلزی است و از جولای ۲۰۱۴ اجباری است. استاندارد ایزو ۳۸۳۴ همچنین در بخش راه آهن (NF EN 15085)، تجهیزات تحت فشار، دیگ های بخار و لوله کشی و همچنین حمل و نقل مواد خطرناک استفاده می شود.
اخذ گواهینامه استاندارد ایزو ۳۸۳۴ واجد چه شرایطی است؟
حال که هدف استاندارد ایزو ۳۸۳۴ و نحوه انطباق آن با سیستم های مدیریت کیفیت سازنده را متوجه شدیم، بیایید آنچه را که در طول ممیزی مشاهده می‌شود، بیان کنیم. تا جایی که به جوشکاری مربوط می شود، لازم است بدانید که چگونه این ۴ موضوع اصلی را مشخص کنید.
مراحل اخذ گواهینامه ISO 3834:
- انتصاب هماهنگ کننده جوشکاری (RWC)
- تجزیه و تحلیل شکاف توسط RWC یا نهاد صدور گواهی،
- آموزش کارکنان مرتبط با جوشکاری، از جمله تامین کنندگان در صورت نیاز
- مستندسازی کلیه فعالیت های مرتبط با جوشکاری
- بررسی، ارتقا و تایید تامین کنندگان موجود/جدید
- پرسنل مربوط به جوشکاری: هماهنگ کننده جوشکاری، بازرسان، سرپرستان، پرسنل NDT و غیره.
- صلاحیت WPS، گواهی جوشکار / اپراتور جوشکاری
- بررسی، ممیزی و ارتقاء الزامات مربوط به جوشکاری فعلی
- انتصاب مرجع صدور گواهینامه
- ممیزی مرحله ۱ صدور گواهینامه توسط نهاد مربوطه
- ممیزی مرحله دوم صدور گواهی توسط نهاد مربوطه
- اعطای گواهینامه (اعتبار: ۵ سال)
- ممیزی نظارتی (هر سال)
سری استانداردهای ایزو ۳۸۳۴:
ایزو ۳۸۳۴: ۲۰۲۱ “الزامات کیفیت برای جوشکاری ذوبی مواد فلزی” شامل ۶ بخش است:
- ISO 3834-1:2021: معیارهایی برای انتخاب سطح مناسب از الزامات کیفیت
- ISO 3834-2:2021: الزامات کیفیت جامع
- ISO 3834-3:2021: الزامات کیفیت استاندارد
- ISO 3834-4:2021: الزامات کیفیت اولیه
- ISO 3834-5:2021: اسنادی برای بخش های ISO 3834-2 یا ISO 3834-3 یا ISO 3834-4
- ISO/TR 3834-6:2007: دستورالعمل های پیاده سازی ISO 3834
مزایای ایزو ۳۸۳۴ برای سازندگان:
- دوباره کاری کمتر، بنابراین کار به موقع تکمیل می شود
- به رسمیت شناختن محلی و بین المللی به عنوان یک سازمان صالح
- هماهنگی کارآمدتر فعالیت های جوشکاری
- نیروی کار فعال تر و مسئولیت پذیرتر
- افزایش فرصت ها و توانایی برای مناقصه برای مشاغل
- صرفه جویی در هزینه – فناوری کارآمدتر
- کاهش ممیزی و بازرسی های نظارتی توسط خریداران
مزایای ایزو ۳۸۳۴ برای خریداران:
- اطمینان بیشتر از تاریخ تحویل قرارداد
- اطمینان بیشتر از کیفیت محصولات جوش داده شده
- قابلیت اطمینان و عملکرد بیشتر محصولات
- کاهش هزینه های نگهداری پس از نصب
- کاهش یا حذف هزینه های بازرسی شخص ثالث
- تامین کنندگان شایسته تر محصولات جوش داده شده
کاربردهای ISO 3834:
- در صنایع ساخت و ساز
- در شرکت های ساختمانی یعنی کار در محل
- در پیمانکاران تعمیر و نگهداری
- برای تولید کنندگان محصولات
- لازمه استانداردهای دیگر به عنوان مثال EN 1090، EN 15085 (کاربردهای راه آهن) و غیره
موارد استفاده از ISO 3834 در شرایط زیر:
- در شرایط قراردادی: مشخصات الزامات کیفیت جوش
- توسط سازندگان: ایجاد و نگهداری الزامات کیفیت جوش
- توسط کمیته‌هایی که کدهای تولید یا استانداردهای کاربردی را تهیه می‌کنند: با تعیین الزامات کیفیت جوشکاری
- توسط سازمان هایی که عملکرد کیفیت جوش را ارزیابی می کنند، به عنوان مثال. اشخاص ثالث،
در طول حسابرسی می توان از استانداردهای دیگری برای تعریف موضوع “واجد شرایط” استفاده کرد. به عنوان مثال، موارد زیر نمونه هایی هستند:
- برای فرآیندهای جوشکاری و ماکت‌آپ، از” EN ISO 15609″ برای فرمت های WPS و از “EN ISO 15614” برای PQR استفاده می کنیم.
- از “EN ISO 15608” برای توصیف “سیستم بسته بندی مواد فلزی”.
همه پرسنل درگیر در فرآیند صدور گواهینامه از کارگاه گرفته تا سرپرستان و مدیریت ارشد، از افزایش کنترل فرآیند، کاهش دوباره کاری و تعریف دستورالعمل‌های واضح و روشن بهره مند خواهند شد.
برای دریافت گواهینامه ایزو ۳۸۳۴ چه چیزی باید فراهم کنم؟
در طول ممیزی گواهینامه ایزو ۳۸۳۴، شرکت باید بتواند شواهدی مبنی بر شناسایی و قابلیت ردیابی کیفیت جوش ارائه دهد. عناوین اصلی ISO 3834 به شرح زیر است:
- بررسی الزامات
- بررسی فنی
- پیمانکاری فرعی
- پرسنل جوش، جوشکاران و اپراتورهای جوش، پرسنل هماهنگ کننده جوش
- پرسنل بازرسی و تست، پرسنل بازرسی جوش، پرسنل تست غیر مخرب
- تجهیزات، تجهیزات تولید و آزمایش، شرح تجهیزات، مناسب بودن تجهیزات، تجهیزات جدید، تعمیر و نگهداری تجهیزات
- جوشکاری و فعالیت های مرتبط، برنامه ریزی تولید، مشخصات روش جوشکاری (WPS)، احراز شرایط جوشکاری، دستورالعمل های کاری، روش های تهیه و کنترل اسناد
- مواد مصرفی جوش، آزمایش دسته، ذخیره سازی و جابجایی
- ذخیره سازی مواد اولیه
- عملیات حرارتی پس از جوش
- بازرسی و آزمایش، بازرسی و آزمایش قبل از جوشکاری. بازرسی و آزمایش در حین جوشکاری؛ بازرسی و آزمایش پس از جوشکاری؛ وضعیت بازرسی و آزمایش
- عدم انطباق و اقدامات اصلاحی
- کالیبراسیون و اعتبار سنجی تجهیزات اندازه گیری، بازرسی و آزمایش
- شناسایی و ردیابی
- سوابق کیفیت
برخی از سوابق مربوط به کیفیت برای ارائه را در زیر فهرست می کنیم:
- بررسی الزامات / گزارش بررسی فنی
- اسناد کنترل مواد
- اسناد کنترل مواد مصرفی جوش
- شرح روش جوشکاری
- گزارش تعمیر و نگهداری تجهیزات
- سوابق صلاحیت فرآیند جوشکاری
- گواهی صلاحیت جوشکاران و اپراتورهای جوشکاری
- طرح تولید
- گواهینامه های صلاحیت کارکنان مسئول تست ها و بازرسی های غیر مخرب
- شرح روش عملیات حرارتی و سوابق مربوط به عملیات حرارتی
- روش ها و گزارش های آزمایش غیر مخرب و مخرب
- گزارش های بررسی ابعادی
- سوابق تعمیرات و گزارش های عدم انطباق
- سایر مدارک در صورت نیاز
مطابق با تعهدات، قرارداد و محصول حداقل به مدت ۵ سال حفظ می شود.
گواهینامه ایزو ۳۸۳۴ را از کجا می توانیم دریافت کنیم؟
گواهینامه ایزو ۳۸۳۴، باید بعد از ممیزی توسط مراجع صدور تحت اعتبار AB معتبر صادر گردد. در حال حاضر مرکز ملی تایید صلاحیت ایران که یک AB ایرانی است برای تایید شرکت های صادر کننده گواهینامه ISO 3834 از سوی IAF تایید صلاحیت شده است.
بنابراین، در صورتی که شرکت ها و سازمان ها مایل می باشند برای شرکت یا سازمان خود گواهینامه ایزو ۳۸۳۴ را به صورت معتبر دریافت نمایند، میتوانند به بخش دریافت گواهینامه ایزو در سایت طاها مدیران مراجعه کنند.
هزینه اخذ گواهینامه ایزو ۳۸۳۴
برای درخواست استعلام هزینه و اخذ گواهینامه ایزو معتبر اقدام کنید.
