استاندارد بین المللی سلامت غذا HACCP

استاندارد ایمنی مواد غذایی HACCP  بر اساس هفت اصل زیر است:

1. انجام تجزیه و تحلیل خطر

– شناسایی و ارزیابی خطرات بالقوه بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی که ممکن است در فرآیند تولید مواد غذایی وجود داشته باشد.

2. تعیین نقاط کنترل بحرانی(ccp) 

– نقاطی را در فرآیند تولید شناسایی کنید که در آنها راهکارهای کنترلی برای پیشگیری، حذف یا کاهش خطرات به سطوح قابل قبول اعمال شود.

3. تعیین حد مجاز برای کنترل بحرانی

– معیارها یا محدودیت‌های قابل اندازه‌گیری را برای هر نقطه کنترل بحرانی CCP  تعیین کنید تا مطمئن شوید که فرآیند تحت کنترل باقی می‌ماند.

4. نظارت بر CCP

– نظارت و کنترل هر نقطه ازموارد بحرانی در طول تولید ، برای اینکه مطمئن شویم محدودیت های بحرانی از قبل تعیین شده حفظ میشوند.

5. اقدامات اصلاحی

– اجرای راهکارهای اصلاحی در زمانی که یک نقطه کنترل بحرانی  CCP در محدوده‌های بحرانی تعیین‌شده نیست.

6. ایجاد روش های تأیید

– ایجاد روش هایی برای تأیید اینکه سیستم HACCP به طور مؤثر کار می کند. این شامل بررسی‌های دوره‌ای، ممیزی و سایر فعالیت‌ها می‌شود تا مطمئن شویم که سیستم در جای خود قرار دارد و طبق برنامه عمل می‌کند.

7. آموزش

– کارکنان باید در مورد اصول و اجرای سیستم HCCP آموزش ببینند.

این هفت اصل یک رویکرد علمی را برای شناسایی و کنترل خطرات ایمنی مواد غذایی در سراسر فرآیند تولید مواد غذایی ارائه می دهند. با پیروی از این اصول، سازمان ها می توانند ایمنی محصولات غذایی خود را افزایش دهند و با استانداردهای بین المللی مدیریت ایمنی مواد غذایی مطابقت داشته باشند.

نقش نظارت در فرآیند HACCP چیست و چگونه به تضمین ایمنی مواد غذایی کمک می کند؟

نظارت منظم CCP به سازمان های تولید، توزیع و فروش مواد غذایی کمک میکند تا اطمینان حاصل کنند که خطرات احتمالی برای ایمنی مواد غذایی تحت کنترل قرار دارند و در صورت عدم رعایت حد مجاز در CCP ، اقدامات اصلاحی لازم باید انجام شود.

نظارت در فرآیند CCP استاندارد ایزو به روش های زیر به تضمین ایمنی مواد غذایی کمک میکند:

1. مشاهده در زمان واقعی:

– نظارت شامل مشاهده منظم نقاط کنترل بحرانی CCP در طول فرآیند تولید در زمان واقعی است. این کمک می کند تا مطمئن شویم که فرآیند در محدوده های بحرانی تعیین شده عمل می کند.

2. تشخیص فوری انحرافات:

– هدف اولیه نظارت، تشخیص هرگونه انحراف از محدوده بحرانی به محض وقوع است. تشخیص زودهنگام امکان راهکارهای اصلاحی فوری را فراهم می کند و از تولید محصولات غذایی نا ایمن یا آسیب دیده جلوگیری می کند.

3. پیشگیری از خطرات:

– هدف سیستم HACCP با نظارت مستمر CCPها، پیشگیری یا کاهش خطرات قبل از به خطر انداختن ایمنی محصول غذایی است. این رویکرد پیشگیرانه برای کاهش خطرات در طول فرآیند تولید اساسی است.

4. بهبود مستمر:

– نظارت منظم نه تنها نگرانی های فوری را برطرف می کند، بلکه به بهبود مستمر سیستم HACCP نیز کمک می کند. تجزیه و تحلیل داده های نظارتی در طول زمان امکان تعدیل محدودیت ها و رویه های حیاتی را فراهم می کند و اثربخشی کلی طرح ایمنی مواد غذایی را افزایش می دهد.

5. تضمین انطباق:

– نظارت برای نشان دادن انطباق با مقررات و استانداردهای ایمنی مواد غذایی ضروری است. با نظارت مداوم CCP ها و حفظ سوابق دقیق، تولیدکنندگان مواد غذایی می توانند شواهدی مبنی بر تعهد خود به تولید محصولات ایمن و با کیفیت بالا ارائه دهند.

6. کاهش هزینه ها :

– نظارت میتواند به کاهش هزینه ها کمک کند، زیرا از وقوع حوادث ایمنی که می تواند منجر به خسارات مالی شود، جلوگیری می کند.

به طور خلاصه، نظارت یک عنصر پویا و فعال در فرآیند HACCP است که نقشی موثر در پیشگیری، شناسایی و رسیدگی به انحرافات از محدودیت‌های بحرانی ایفا می‌کند. با ادغام نظارت موثر در فرآیند تولید، سیستم HACCP به هدف کلی تضمین ایمنی محصولات غذایی برای مصرف کنندگان کمک می کند.

در اینجا باهم نمونه هایی از اقدامات اصلاحی که ممکن است در صورت شناسایی انحراف از یک نقطه کنترل بحرانی  CCP در حین نظارت انجام شود را باهم بررسی میکینم :

اقدامات اصلاحی در سیستم HACCP  تجزیه و تحلیل خطر و نقاط کنترل بحرانی زمانی که در حین نظارت شناسایی شده ا ست، بسیار مهم است. در اینجا چند نمونه از اقدامات اصلاحی که ممکن است انجام شود آورده شده است:

1. تنظیم پارامترهای فرآیند:

– اگر انحراف مربوط به یک پارامتر خاص مانند دما باشد، اقدام اصلاحی فوری ممکن است شامل تنظیم پارامترهای فرآیند برای بازگرداندن آنها به محدوده بحرانی تعیین شده باشد.

2. تفکیک محصول:

– اگر انحراف در یک دسته و یا تعداد زیادی از محصولات تشخیص داده شود، ممکن است محصولات آسیب دیده را ، برای جلوگیری از توزیع آنها جدا کنند. این اقدام به مهار مشکل کمک می کند و از رسیدن محصولات ناایمن به دست مصرف کنندگان جلوگیری می کند.

3. کالیبراسیون یا تعمیر و نگهداری تجهیزات:

– اگر نظارت نشان دهد که تجهیزات به درستی کار نمی کند، اقدام اصلاحی ممکن است شامل کالیبراسیون یا تعمیر و نگهداری فوری باشد تا مطمئن شویم که تجهیزات در پارامترهای مشخص شده کار می کنند.

4. فرآوری مجدد محصولات:

– در برخی موارد ممکن است فرآوری مجدد محصول برای حذف یا کاهش خطر امکان پذیر باشد. این می تواند شامل قرار دادن محصول در مراحل پردازش مجدد برای اطمینان از ایمنی آن باشد.

5. بازبینی و تنظیم محدودیت های بحرانی:

– اگر انحرافات زیاد هستند یا نیاز به معادل سازی را نشان می دهند، یک اقدام اصلاحی ممکن است شامل بازبینی محدودیت های بحرانی باشد. ممکن است برای نتیجه بهتر شرایط فرآیند و افزایش کنترل، تنظیمات محدودیت های بحرانی ضروری باشد.

6. تحلیل علت ریشه ای:

– تجزیه و تحلیل کاملی برای تعیین علت اصلی انحراف انجام دهید. شناسایی علت های  زمینه ای ، امکان اقدامات اصلاحی موثرتری را فراهم می کند و به پیشگیری از مشکلات مشابه در آینده کمک می کند.

7. آموزش و ارتباطات:

– اگر انحراف مربوط به خطای انسانی یا عدم درک باشد، اقدامات اصلاحی ممکن است شامل آموزش اضافی برای پرسنل درگیر در فرآیند باشد.

8. اسناد و نگهداری سوابق:

– انحراف و اقدامات اصلاحی انجام شده را مستند کنید. حفظ سوابق دقیق برای ردیابی و برای نشان دادن انطباق در طول ممیزی یا بازرسی بسیار مهم است.

9. بررسی طرح HACC:

– پس از رسیدگی به نگرانی فوری، بازبینی طرح HACCP را انجام دهید تا ارزیابی کنید که آیا برای جلوگیری از انحرافات مشابه در آینده نیاز به تعدیل است یا خیر. این به بهبود مستمر کمک می کند.

10. اطلاع رسانی به طرف های مربوطه:

– بسته به شدت انحراف، اقدامات اصلاحی ممکن است شامل اطلاع دادن به اشخاص مربوطه، مانند مقامات نظارتی، مشتریان، یا تامین کنندگان، مطابق با پروتکل های تعیین شده باشد.

استاندارد ایمنی غذا HACCP برای چه سازمان هایی بکار میرود؟

استاندارد بین المللی ایمنی غذا  HACCPبرای طیف گسترده ای از سازمان ها و مشاغل درگیر در صنایع غذایی قابل اجرا است. این به اندازه های خاص شرکت ها محدود نمی شود. HACCP مربوط به موارد زیر است:

1. تولید کنندگان و توزیع کنندگان مواد غذایی
2. پردازشگرهای مواد غذایی
3. رستوران ها و موسسات خدمات غذایی
4. کشاورزان و تامین کنندگان مواد غذایی
5. صنعت غذاهای دریایی
6. تولید کنندگان نوشیدنی
7. شرکت های بسته بندی مواد غذایی
8. واردکنندگان و صادرکنندگان مواد غذایی
9. پیمانکاران خدمات غذایی
10. انبارهای مواد غذایی

اخذ استاندارد ایزو HACCP  یک سرمایه گذاری ارزشمند برای سازمان هایی است که به ایمنی مواد غذایی خود اهمیت می دهند. این استانداردها به سازمان ها کمک می کند تا اطمینان حاصل کنند که مواد غذایی آنها ایمن و سالم هستند و به مشتریان خود اطمینان دهند که محصولات آنها با بالاترین استانداردهای ایمنی تولید می شوند.

در پایان این نکته را باید یادآوری کنیم که استاندارد HACCP  یک سیستم جامع و پیچیده است که اجرای آن نیاز به دانش و تجربه کافی دارد. سازمان هایی که قصد دارند این استاندارد را اخذ کنند ، باید از خدمات مشاوره ای متخصصان خبره در این زمینه استفاده کنند. ما در طاها مدیران با ارائه مشاوره های رایگان ایزو ، شما را تا رسیدن به اهدافتان برای بهبود عملکردی بهتر و افزایش رضایت مشتریان یاری خواهیم کرد.