مدیریت زنجیره تامین چیست؟
مدیریت زنجیره تامین یا SCM، مدیریت متمرکز جریان کالاها و خدمات است و شامل کلیه فرآیندهایی است که مواد خام را به محصول نهایی تبدیل می کند. مدیریت زنجیره تامین، شامل ساده سازی فعالیت های طرف عرضه یک کسب و کار برای به حداکثر رساندن ارزش مشتری و کسب مزیت رقابتی در بازار است.
SCM بر این ایده استوار است که تقریباً هر محصولی که به بازار می آید از تلاش های سازمان های مختلفی که یک زنجیره تامین را تشکیل می دهند، نتیجه می گیرد. اگرچه زنجیرههای تامین برای سالها وجود داشتهاند، اما بیشتر شرکتها اخیرا به آنها به عنوان ارزش افزوده برای عملیات خود توجه کردهاند.
با مدیریت زنجیره تامین، شرکت ها می توانند هزینه های اضافی را کاهش دهند و محصولات را سریعتر و کارآمدتر به مصرف کننده تحویل دهند.
پنج عنصر حیاتی مدیریت زنجیره تامین عبارتند از توسعه استراتژی، تامین مواد اولیه، تولید، توزیع و بازده.
یک مدیر زنجیره تامین وظیفه کنترل و کاهش هزینه ها و جلوگیری از کمبود عرضه را بر عهده دارد.
مدیریت زنجیره تامین چگونه کار می کند؟
مدیریت زنجیره تامین (SCM) نشان دهنده تلاش تامین کنندگان برای توسعه و پیاده سازی زنجیره های تامینی است که تا حد امکان کارآمد و مقرون به صرفه باشد. زنجیره های تامین همه چیز را از تولید گرفته تا توسعه محصول و تا سیستم های اطلاعاتی مورد نیاز برای انجام این تعهدات را پوشش میدهد.
به طور معمول، مدیریت زنجیره تامین تلاش می کند تا تولید، حمل و نقل و توزیع یک محصول را به طور متمرکز کنترل کند. با مدیریت زنجیره تامین، شرکت ها می توانند هزینه های اضافی را کاهش داده و محصولات را سریعتر به مصرف کننده تحویل دهند. این کار با حفظ کنترل شدیدتر موجودی های داخلی، تولید داخلی، توزیع، فروش و موجودی های فروشندگان شرکت انجام می شود.
مراحل صدور گواهینامه ایزو
مراحل صدور گواهینامه ایزو، در طاها مدیران عصر ماندگار به صورت زیر است:
مرحله اول
فرم شناخت طاها مدیران را تکمیل کنید تا بتوانیم شرکت و نیازهای شما را درک کنیم. این کار را می توانید با تکمیل فرم درخواست رسمی آنلاین انجام دهید. ما از این اطلاعات برای تعریف دقیق دامنه ارزیابی شما استفاده خواهیم کرد.
مرحله دوم
هنگامی که درخواست شما را مشاهده کنیم، با شما تماس خواهیم گرفت و متناسب با نوع درخواست شما اطلاعات لازم را برای شروع همکاری به شما ارائه خواهیم داد. زمانی که سازمان شما شرایط لازم برای دریافت گواهینامه را داشت، همکاران ما حسابرسی اولیه صدور گواهینامه ایزو را تشکیل میدهند. توجه داشته باشید همکاران ما در روز ممیزی در کنار شما خواهند بود و از مجموعه شما دفاع می کنند.
۵ قسمت از مدیریت زنجیره تامین
مدیر زنجیره تامین سعی می کند کمبودها را به حداقل برساند و هزینه ها را پایین نگه دارد. این موضوع فقط مربوط به تدارکات و خرید موجودی نیست، بلکه بنا به گفته https://www.salary.com/، مدیران زنجیره تامین، بر کل زنجیره تامین و عملیات لجستیک (لجستیک به انگلیسی: Logistics، به حرکت مواد، خدمات، پول و اطلاعات در داخل یک زنجیره تأمین گفته میشود. همچنین لجستیک شامل حرکت در داخل یک مجموعه، نظارت بر ورود و خروج محمولهها و کالاها، و جریان اطلاعات در سرتاسر زنجیره تأمین میشود.) نظارت و مدیریت می کنند تا کارایی را به حداکثر برسانند و هزینه زنجیره تامین سازمان را به حداقل برسانند.
بهبود بهره وری می تواند مستقیماً به مسیر نهایی یک شرکت منجر شود. در SCM، مدیر زنجیره تامین، تدارکات تمام جنبه های زنجیره تامین را که از پنج بخش زیر تشکیل شده است، هماهنگ می کند:
- برنامه ریزی
برای کسب بهترین نتایج از مدیریت زنجیره تامین، معمولا فرآیند با این برنامه ریزی شروع می شود که عرضه با تقاضای مشتری و تولید مطابقت داشته باشد. شرکت ها باید نیازهای آینده آنها را پیش بینی کنند و بر اساس آن عمل کنند، که این به مواد خام مورد نیاز در هر مرحله از ساخت، ظرفیت تجهیزات و محدودیت ها و نیازهای کارکنان در طول فرآیند SCM مربوط می شود. نهادهای بزرگ اغلب به واحدهای سیستم ERP برای جمع آوری اطلاعات و برنامه ها متکی هستند.
- یافتن منابع
فرآیندهای مدیریت زنجیره تامین کارآمد، به شدت به روابط قوی با تامین کنندگان متکی هستند. یافتن منبع مستلزم همکاری با فروشندگان برای تامین مواد اولیه مورد نیاز در طول فرآیند تولید است. یک شرکت ممکن است بتواند از قبل برنامه ریزی کرده و با یک تامین کننده، کار کند تا کالاها را تامین کند. با این حال، صنایع مختلف نیاز به منابع متفاوتی خواهند داشت. به طور کلی، منبع SCM شامل اطمینان از موارد زیر است:
¤ مواد اولیه مطابق با مشخصات تولید مورد نیاز برای تولید کالا است.
¤ قیمت های پرداخت شده برای کالاها مطابق با انتظارات بازار است.
¤ فروشنده این امکان را دارد که مواد ضروری را به دلیل رویدادهای پیش بینی نشده تحویل دهد.
¤ فروشنده دارای سابقه ثابتی در تحویل کالا به موقع و با کیفیت خوب است.
مدیریت زنجیره تامین به ویژه زمانی که تولیدکنندگان با کالاهای فاسد شدنی کار می کنند بسیار مهم است. هنگام تامین کالا، شرکت ها باید به زمان تحویل کالا و اینکه تامین کننده چقدر می تواند این نیازها را برآورده کند، توجه داشته باشند.
- ساخت
در قلب فرآیند مدیریت زنجیره تامین، شرکت، مواد خام را با استفاده از ماشین آلات، نیروی کار یا سایر نیروهای خارجی برای ساختن چیزی جدید تغییر میدهد. این محصول نهایی، هدف نهایی فرآیند تولید است، اگرچه مرحله نهایی مدیریت زنجیره تامین نیست.
فرآیند تولید ممکن است بیشتر به وظایف فرعی مانند مونتاژ، آزمایش، بازرسی یا بسته بندی تقسیم شود. در طول فرآیند تولید، یک شرکت باید مراقب ضایعات یا سایر عوامل قابل کنترل باشد که ممکن است باعث انحراف از برنامه های اولیه شود. به عنوان مثال، اگر یک شرکت به دلیل عدم آموزش کارکنان از مواد خام بیشتری نسبت به برنامه ریزی و منابع مورد نیاز استفاده می کند، شرکت باید مشکل را اصلاح کند یا مراحل اولیه SCM را مجددا بررسی کند.
- تحویل دادن
پس از تولید محصولات و نهایی شدن فروش، یک شرکت باید محصولات را به دست مشتریان خود برساند. فرآیند توزیع اغلب به عنوان یک مشارکت کننده در تصویر برند دیده می شود، زیرا تا این لحظه، مشتری هنوز با محصول تعامل نداشته است. در فرآیندهای قوی مدیریت زنجیره تامین، یک شرکت دارای قابلیت های لجستیکی قوی و کانال های تحویل برای اطمینان از تحویل به موقع، ایمن و ارزان قیمت محصولات است.
در صورتی که یکی از روش های حمل و نقل به طور موقت غیرقابل استفاده باشد، این مرحله از طریق پشتیبان یا روش های توزیع متنوع انجام می شود. به عنوان مثال، روند تحویل یک شرکت ممکن است تحت تأثیر بارش برف بی سابقه در مناطق مرکز توزیع قرار گیرد.
- پس فرستادن
فرآیند مدیریت زنجیره تامین با پشتیبانی از محصول و بازگشت مشتری (در تمام قسمت های این مقاله منظور از بازگشت مشتری، برگرداندن محصول به هر علتی به شرکت است) به پایان می رسد و خب این خیلی بد است که یک مشتری محصول خود را برگرداند! و حتی بدتر از آن، اگر دلیل این برگشت، اشتباه از طرف شرکت باشد. این فرآیند بازگشت، اغلب لجستیک معکوس نامیده می شود و شرکت باید اطمینان حاصل کند که توانایی دریافت محصولات برگشتی را دارد و به درستی برای اینگونه محصولات بازگشتی، بازپرداخت را تعیین می کند. چه یک شرکت در حال انجام فراخوان محصول باشد یا یک مشتری از محصول راضی نباشد، معامله با مشتری باید اصلاح شود.
بسیاری از افراد، بازگشت مشتری را به عنوان یک تعامل بین مشتری و شرکت در نظر می گیرند. با این حال، بخش بسیار مهمی از بازگشت مشتری ، ارتباطات بین شرکتی برای شناسایی محصولات معیوب، محصولات تاریخ مصرف گذشته یا کالاهای ناسازگار است. بدون پرداختن به علت اساسی بازگشت مشتری، فرآیند مدیریت زنجیره تامین با شکست مواجه خواهد شد و بازگشتهای آینده احتمالا ادامه خواهند داشت.
مزایای مدیریت زنجیره تامین
مدیریت زنجیره تامین تعدادی مزایا را ایجاد می کند که به سود بیشتر، تصویر بهتر برند و مزیت رقابتی بیشتر منجر می شود، که شامل موارد زیر است:
- توانایی بهتر برای پیش بینی و برآورده کردن تقاضای مشتری
- دید بهتر زنجیره تامین، مدیریت ریسک و قابلیت های پیش بینی
- ناکارآمدی کمتر فرآیند و ضایعات کمتر محصول
- بهبود کیفیت
- افزایش پایداری، هم از دیدگاه اجتماعی و هم از دیدگاه زیست محیطی
- هزینه های سربار کمتر
- بهبود در جریان نقدینگی
- لجستیک کارآمدتر
پیشنهاد طاها مدیران برای شما: روش بوتای روشی برای ارزیابی ریسک
SCM در مقایسه با زنجیره تامین
در زنجیره تامین شبکه ای از افراد، شرکت ها، منابع، فعالیت ها و فناوری هایی است که برای ساخت و فروش یک محصول یا خدمات استفاده می شود. یک زنجیره تامین با تحویل مواد خام از یک تامین کننده به یک تولید کننده شروع می شود و با تحویل محصول یا خدمات نهایی به مصرف کننده نهایی پایان مییابد.
SCM بر هر نقطه تماس محصول یا خدمات یک شرکت، از ایجاد اولیه تا فروش نهایی نظارت می کند. با مکانهای بسیار زیادی در زنجیره تامین که میتوانند از طریق کارآیی به ارزش اضافه کنند یا از طریق افزایش هزینهها ارزش خود را از دست بدهند، SCM مناسب میتواند درآمدها را افزایش دهد، هزینهها را کاهش دهد و بر سود شرکت تأثیر بگذارد.
انواع مدل های زنجیره تامین
مدیریت زنجیره تامین، برای همه شرکت ها یکسان به نظر نمی رسد. هر کسب و کاری اهداف، محدودیتها و نقاط قوت خود را دارد که فرآیند SCM آن را شکل میدهد. به طور کلی، اغلب شش مدل اولیه مختلف وجود دارد که یک شرکت می تواند برای هدایت فرآیندهای مدیریت زنجیره تامین خود اتخاذ کند.
- مدل جریان پیوسته: یکی از روش های سنتی زنجیره تامین است که اغلب برای صنایع کامل و با تجربه بهترین مدل است. مدل جریان پیوسته متکی به تولید کننده ای است که کالاهای مشابه را بارها و بارها تولید می کند و انتظار می رود که تقاضای مشتری تغییر چندانی نداشته باشد.
- مدل چابک: این مدل برای شرکت هایی با تقاضای غیرقابل پیش بینی یا محصولات سفارش مشتری بهترین مدل است. این مدل انعطافپذیری را در اولویت قرار میدهد، زیرا یک شرکت ممکن است در هر لحظه نیاز خاصی داشته باشد و باید آماده باشد تا بر این اساس حرکت کند.
- مدل سریع: این مدل بر گردش سریع یک محصول با چرخه عمر کوتاه تاکید دارد. با استفاده از یک مدل زنجیره سریع، یک شرکت تلاش می کند تا از یک روند سرمایه گذاری کند، کالاها را به سرعت تولید کند و اطمینان حاصل کند که محصول قبل از پایان روند به طور کامل فروخته می شود.
- مدل انعطافپذیر: مدل انعطافپذیر برای شرکتهایی که تحت تأثیر فصلی قرار گرفتهاند بهترین کارایی را دارد. برخی از شرکت ها ممکن است نیازهای تقاضای بسیار بالاتری در فصل اوج مصرف داشته باشند و در برخی دیگر نیاز به حجم کم داشته باشند. یک مدل انعطاف پذیر از مدیریت زنجیره تامین اطمینان حاصل می کند که تولید می تواند به راحتی افزایش یا کاهش یابد.
- مدل کارآمد: برای شرکتهایی که در صنایع با سود بسیار کم رقابت میکنند، یک شرکت ممکن است تلاش کند با کارآمدترین فرآیند مدیریت زنجیره تامین خود، مزیتی به دست آورد. این شامل استفاده از تجهیزات و ماشین آلات به ایده آل ترین راه ها علاوه بر مدیریت موجودی و پردازش سفارشات به بهترین نحو است.
- مدل سفارشی: اگر هر یک از مدل های فوق با نیازهای یک شرکت مطابقت نداشته باشد، همیشه می تواند به سمت یک مدل سفارشی برود. این اغلب در مورد صنایع بسیار تخصصی با الزامات فنی بالا مانند تولید کننده خودرو صادق است.
مثالی از مدیریت زنجیره تامین
Walgreens Boots Alliance Inc، با درک اهمیت مدیریت زنجیره تامین برای تجارت خود، تصمیم گرفت زنجیره تامین خود را با سرمایه گذاری در فناوری تغییر دهد تا کل فرآیند را ساده کند. چندین سال است که این شرکت در حال سرمایه گذاری و اصلاح فرآیند مدیریت زنجیره تامین خود بوده است. Walgreens توانست از داده های بزرگ برای کمک به بهبود قابلیت های پیش بینی خود و مدیریت بهتر فرآیندهای فروش و مدیریت موجودی استفاده کند.
این شامل اضافه شدن کالین نلسون، مدیر ارشد زنجیره تامین آن در سال ۲۰۱۹ است. نقش او افزایش رضایت مشتری با افزایش حضور دیجیتالی شرکت است. فراتر از آن، در سال ۲۰۲۱، اعلام کرد که برای ۲۴۰۰۰ محصول در فروشگاه های خود تحویل دو ساعته و یک روزه رایگان ارائه خواهد کرد.
مدیریت زنجیره تامین، عمل هماهنگ کردن فعالیت های مختلف لازم برای تولید و ارائه کالاها و خدمات به مشتریان یک کسب و کار است. نمونه هایی از فعالیت های زنجیره تامین می تواند شامل طراحی، کشاورزی، تولید، بسته بندی یا حمل و نقل باشد.
بیشتر بخوانید: ایزو ۱۴۲۶۸ – صنعت چرم – تعیین نفوذ ناپذیری بخار آب چرم
چرا مدیریت زنجیره تامین مهم است؟
مدیریت زنجیره تامین مهم است زیرا می تواند برای رسیدن به چندین هدف تجاری کمک کند. به عنوان مثال، کنترل فرآیندهای تولید می تواند کیفیت محصول را بهبود بخشد، خطر فراخوان و شکایت را کاهش دهد و در عین حال به ایجاد یک برند مصرف کننده قوی کمک کند. در عین حال، کنترل روی روشهای حمل و نقل میتواند خدمات مشتری را با اجتناب از کمبودهای پرهزینه یا دورههای عرضه بیش از حد موجودی، بهبود بخشد. به طور کلی، مدیریت زنجیره تامین فرصت های زیادی را برای شرکت ها فراهم می کند تا حاشیه سود خود را بهبود بخشند و به ویژه برای شرکت هایی با عملیات بزرگ و بین المللی مهم است.
اخلاق و مدیریت زنجیره تامین چگونه به هم مرتبط هستند؟
اخلاق به یکی از جنبه های مهم مدیریت زنجیره تامین تبدیل شده است، به طوری که مجموعه ای از اصول به نام اخلاق زنجیره تامین ساخته شده است. مصرف کنندگان و سرمایه گذاران در نحوه تولید محصولات خود، رفتار با نیروی کار و حفاظت از محیط زیست شرکت ها سرمایه گذاری می کنند. در نتیجه، شرکتها با اتخاذ تدابیری برای کاهش ضایعات، بهبود شرایط کاری و کاهش تأثیر بر محیط زیست، واکنش نشان میدهند.
۵ عنصر مدیریت زنجیره تامین چیست؟
مدیریت زنجیره تامین دارای پنج عنصر کلیدی است:
- برنامه ریزی
- تامین مواد اولیه
- تولید
- تحویل
- بازدهی
مرحله برنامه ریزی به توسعه یک استراتژی کلی برای زنجیره تامین اشاره دارد، در حالی که چهار عنصر دیگر در الزامات کلیدی برای اجرای آن برنامه تخصص دارند. شرکت ها باید در هر پنج عنصر تخصص داشته باشند تا یک زنجیره تامین کارآمد داشته باشند و از تنگناهای گران قیمت جلوگیری کنند.