طوفان فکری یا تبادل اندیشه و راهکار های حل مسائل
در این مقاله قصد داریم به تکنیک طوفان فکری یا تبادل اندیشه (BRAINSTORMING) بپردازیم. این روش بصورت تیمی می باشد و مهم ترین فاکتور این تکنیک مشورت و خلاقیت و ارائه نظرات بدیع و جدید می باشد . برای انجام امور و حل مسائل سازمان یکی از مهم ترین تکنیک هایی ست که میتوان با بهره گیری از آن راندمان سازمان و شرکت را بالا ببرید.
اگر تیم ندارید، طوفان فکری انفرادی هنوز هم راهی عالی برای ارائه سریع ایده‌های زیادی است که به نوبه خود می‌تواند منجر به راه‌حلی دقیق‌تر و ایده‌آل شود. در هر صورت که انتخاب کنید، ما لیستی از بهترین نکات خود را در مورد اینکه چگونه می توانید یک جلسه طوفان فکری موثر برای برند یا کسب و کار خود رهبری کنید، گردآوری کرده ایم.
برای ارتقا سطح کیفی، تضمین کیفیت و سایر موارد که ذکر می شوند،می توانید برای درخواست مشاوره و پیاده سازی ایزو با راه های ارتباطی ما در طاها مدیران در تماس باشید یا از طریق پر کردن فرم شناخت یا صدور ایزو ، کارشناسان ما با شما تماس خواهند گرفت.
طوفان فکری چیست؟
طوفان فکری یا تبادل اندیشه یک تکنیک است،برای همکاری با یک گروه به منظور کشف ایده های خلاقانه برای حل یک مشکل بخصوص.
به طور خلاصه و کلی ،طوفان فکری روشی برای حل خلاقانه یک مسئله است. در این مورد، مهم است که همه درک خوبی از مشکل داشته باشند تا مردم بتوانند راه حل های دقیق را ایده بگیرند.
دلیل اهمیت طوفان فکری چیست؟
تفکر خلاق به ما نشان می‌دهد که راه‌حل‌های زیادی برای یک مشکل و نگاه کردن به آن وجود دارد.مردم اغلب به دلیل الگوهایی که می بینند در طرز فکر خود گیر می کنند که برای نوآوری بسیار بد است.
تفکر خلاق به چالش کشیدن مفروضات، کشف چیزهای جدید، دید جدیدی به ما می دهد، همچنین ما را از نظر ذهنی پویا می کند.
۲۴ تکنیک طوفان فکری(تبادل اندیشه)
طوفان فکری در مورد کیفیت نیست، بلکه به کمیت ایده ها مربوط می شود.۲۴ تکنیک زیر می تواند برای بهبود طوفان فکری موثر باشد:
۱. بداهه نویسی یا پاکسازی
هر یک از اعضای گروه،زمان مشخصی برای نوشتن تمام ایده های خود دارند. این دو مزیت اصلی دارد:
- افراد درونگرا فرصتی برای به اشتراک گذاشتن ایده های خود دارند.
- این تضمین می کند که هیچ یک یا دو ایده بر طوفان فکری تسلط نداشته باشند.
نتیجه طیف گسترده ای از ایده ها است که اگر از ابتدا چند ایده مطرح می شد، ظاهر نمی شد.
۲. تجزیه و تحلیل ۵ چرا( Why’s)
تکنیک تجزیه و تحلیل (۵ Why’s) محبوبیت بسیار زیادی دارد زیرا شرکت های مهم از آن به عنوان یک فرآیند استاندارد برای تجزیه و تحلیل علت اصلی استفاده می کند.
کافی ست ۵ بار با پرسیدن “چرا؟” در پاسخ به یک سوال، به ریشه مشکل یا راه حل خواهید رسید که امکان دید گسترده تر و گفتگوی بهتر را فراهم می کند.
۳. انفجار ستاره
تکنیک ستارگان شما را وادار می کند تا درباره ایده (کی، چه چیزی، کجا، چه زمانی، چرا و چگونه) فکر کنید. ایده یا مشکل خود را در مرکز نمودار ستاره قرار دهید و در انتهای آن سؤالات را قرار دهید.
۴. نقشه برداری ذهنی
شما مشکل یا ایده خود را در مرکز تابلو قرار می دهید و با قسمت های جدید شروع به اضافه کردن به آن می کنید.این روش به طور مستقیم تضمین می کند که ساختار وجود دارد و همه چیز به موضوعات خاصی تقسیم می شود.
۵. طوفان نقش
سعی کنید خود را به عنوان یک شخص دیگر تصور کنید، یک آدم دیگر شوید، ممکن است فردی آشنا یا فردی باشد که از محیط نزدیک خودتون می شناسید.
اگر می توانید خود را فردی دیگر تصور کنید، دوباره از خود بپرسید که چگونه مشکل شما را حل می کند؟
۶. پر کردن شکاف
ببینید الان در چه وضعیتی هستید (وضعیت آماده) و ببینید به کجا می خواهید بروید (وضعیت هدف). سپس این سوال را از خود بپرسید که چگونه از وضعیت آماده به وضعیت هدف برویم؟ برای آن چه چیزی لازم است؟
روش پر کردن شکاف یک تکنیک طوفان فکری خوب برای رسیدن از A به B است.
۷. شبکه مغزی
با استفاده از نرم افزار آنلاین، ایده هایی را که مربوط به یک مشکل یا موضوع خاص است، یادداشت کنید.
این به ویژه در آماده سازی برای یک طوفان فکری مفید است تا افراد از قبل زمان کافی برای فکر کردن به راه حل های ممکن بدون ترافیک ایمیل زیادی داشته باشند.
۸. طوفان فکری دورگرد
در طوفان فکری دورگرد، یک نفر مسئول طرح یک سوال یا چند سوال است…
در این فرآیند همه باید یکی یکی پاسخ دهند. در انجام این کار، تا زمانی که همه ایده خود را به اشتراک نگذارند، هیچ بازخوردی داده نمی شود یا ایده دومی به اشتراک گذاشته می شود.
این تکنیک طوفان فکری برای تیم‌های متوسط تا بزرگ که در آن اعضای تیم درونگرا وجود دارند یا در جایی که تعادل ورودی خلاقانه ضعیفی وجود دارد، ایده‌آل است.
نکته: اگر شخصی ایده‌ای را که قبلاً وجود داشته به اشتراک می‌گذارد، به آن فرد فرصت دهید تا ایده جدیدی ارائه دهد.
۹. ایده پردازی سریع
قرار دادن محدودیت زمانی برای طوفان فکری می تواند کیفیت طوفان فکری را افزایش دهد. این به مدیران تیم اجازه می دهد تا بهره وری و نتایج را به حداکثر برسانند.
به خصوص برای تیم‌هایی که زمان کمی دارند، میل کمی برای جلسات دارند یا به راحتی حواسشان پرت می‌شود، ایده‌پردازی سریع می‌تواند یک تکنیک طوفان فکری خوب باشد.
۱۰. طوفان فکری معکوس
جلسات طوفان فکری اغلب با هدف حل یک مشکل انجام می شود. جلسات طوفان فکری معکوس با هدف ایجاد مشکل انجام می شود.
به جای اینکه بپرسیم ‘چگونه می توانیم این مشکل را حل کنیم؟’ شما می‌پرسید «چگونه می‌توانیم [مشکل] را ایجاد کنیم؟ از پاسخ‌هایی که دریافت می‌کنید، می‌توانید شروع به یافتن راه‌حل برای مشکلات احتمالی کنید که یک مفهوم یا ایده ممکن است ایجاد کند.
فکر کردن به مشکلات ابتدا تضمین می کند که تیم بعد از آن دیدگاه بهتری در حل مشکلات دارد.
۱۱. طوفان فکری پلکانی
در طوفان فکری پلکانی، مشکلی به گروه ارائه می شود که به جز یک یا دو نفر همه باید اتاق را ترک کنند….
سپس یک یا دو نفر باید ایده های خود را به اشتراک بگذارند و پس از آن شخص سومی می تواند وارد اتاق شود تا ایده های خود را به اشتراک بگذارد، سپس چهارمی، سپس پنجمی و تا زمانی که همه وارد اتاق شوند.
مزیت این تکنیک طوفان فکری این است که شامل تفکر گروهی نمی شود، اما به همه اجازه می دهد تا ایده های منحصر به فرد خود را بدون اینکه تحت تأثیر گروه قرار بگیرند، به اشتراک بگذارند.
۱۲. تجزیه و تحلیل SWOT
تجزیه و تحلیل SWOT مستقیماً یک تکنیک طوفان فکری نیست، اما می تواند دیدگاه بیشتری را در طول طوفان فکری ارائه دهد.
SWOT مخفف:
نقاط قوت(Strengths): نقاط قوت چیست؟
نقاط ضعف(Weaknesses): نقاط ضعف چیست؟
فرصت ها(Opportunities): فرصت ها کجا هستند؟
تهدیدها (Threats): تهدیدات چیست؟
تجزیه و تحلیل SWOT همچنین می تواند مبنای طوفان فکری در مورد چگونگی ارزیابی یک مفهوم باشد.
۱۳. روش تصویر ایدتیک
در روش تصویر ایدتیک، گروه با بستن چشمان خود شروع می کنند تا محصول فعلی را در ذهن خود به تصویر بکشند…
سپس آنها می توانند شروع به بحث در مورد ظاهر آن کنند، دوباره چشمان خود را ببندند و شروع به تجسم کنند که یک نسخه بهبود یافته چگونه است، چه ویژگی هایی دارد، چه رنگی است، چقدر بزرگ است و غیره.
این تکنیک طوفان فکری هنگام بهبود محصول یا راه حل موجود بهترین کار را دارد.
۱۴. تغییر منظره
اگر دائماً با افراد مشابه در یک فضا در حال طوفان فکری باشید، ممکن است احساس تکرار داشته باشید، که بدیهی است برای الهام گرفتن خوب نیست.
با تغییر منظم مناظر یا فضا و شاید ترکیب تیم، می توان از منابع جدید الهام استفاده کرد.
۱۵. تجزیه و تحلیل درایو ها
در تکنیک طوفان فکری تجزیه و تحلیل درایو ها ، شما بر روی علل یک مشکل تمرکز می کنید.
از خود یا تیم طوفان فکری خود بپرسید، “چه چیزی باعث [مشکل] می شود؟” و سپس «چه چیزی باعث [به سؤال قبلی پاسخ دهید]؟
هر چه بیشتر بتوانید عمیق تر بروید، احتمال اینکه ریشه یک مشکل را پیدا کنید بیشتر است.
۱۶. بداهه نویسی مشارکتی
روش بداهه نویسی مشارکتی، نیازی به اختصاص جلسه خاصی به آن نیست.
به عنوان مثال، یک تسهیلگر یک برگه بزرگ را در دفتری با بیان مشکل و احتمالاً در حال حاضر برخی ایده‌های طوفان فکری آویزان می‌کند و هرکسی می‌تواند در زمان خود ایده‌هایی را ارائه دهد.
به این ترتیب همه می توانند به صورت ناشناس مشارکت کنند، فقط مطمئن شوید که برای همه مشخص است که آخرین مهلت مشارکت در چه زمانی است.
۱۷. اسکمپر(SCAMPER)
تکنیک اسکمپر SCAMPER به طوفان فکری کمک می کند تا یک مشکل را از منظرهای متعدد ببیند، SCAMPER مخفف عبارت زیر است:
جایگزین(Substitute): ارزیابی کنید اگر یک جنبه یا راه حل را با دیگری عوض کنید چه اتفاقی می افتد.
ترکیب(Combine): ارزیابی کنید که اگر یک جنبه یا راه حل را با دیگری ترکیب کنید چه اتفاقی می افتد.
تطبیق(Adapt): ارزیابی کنید که اگر یک ایده یا راه حل را در یک زمینه متفاوت قرار دهید چه اتفاقی می افتد.
اصلاح کنید(Modify): به این فکر کنید که چگونه می توانید یک ایده یا راه حل را تغییر دهید تا تأثیر بیشتری داشته باشید.
استفاده دیگر(Put to another use): به این فکر کنید که چگونه می توانید ایده خود را به روش های دیگر استفاده کنید.
حذف(Eliminate): ارزیابی کنید که چه چیزی می تواند از ایده یا راه حل شما حذف شود تا آن را ساده تر کند.
اثربخشی معکوس(Reverse effective): در پایان، می‌توانید به نحوه سازماندهی مجدد یک ایده برای مؤثرتر کردن آن نگاه کنید.
۱۸. دستمال ایده
تکنیک دستمال(کاغذی)ایده (Idea Napkin) اجازه می دهد تا یک موضوع گسترده به راه حل های ملموس تجزیه شود.هر طوفان فکری یک “دستمال کاغذی ایده” دارد که روی آن یک ایده و یک طرح آسانسوری از آن ایده را می نویسد. آنها همچنین می نویسند که برای چه کسانی می خواهند چه مشکلاتی را حل کنند.
وقتی همه چیز نوشته شد، ایده این است که همه «دستمال کاغذی» خود را به دیگران ارائه دهند، سپس همه ایده‌ها بر اساس یک ماتریس تأثیر و تلاش اولویت‌بندی می‌شوند تا مشخص شود کدام ایده‌ها ارزشمند هستند:
۱۹. ۶ کلاه تفکر
در تکنیک طوفان فکری ۶ کلاه فکری، حداقل به ۶ نفر نیاز دارید که قرار است از کلاه تفکر استفاده کنند. این «کلاه‌های فکری» متفاوت به آنها اجازه می‌دهد تا به یک مشکل یا ایده از یک زاویه خاص نگاه کنند.۶ کلاه تفکر مختلف وجود دارد:
- کلاه آبی (کلاه هادی): فرآیند تصمیم گیری را مدیریت کنید، خلاصه بخواهید و به نتیجه برسید.
- کلاه سبز (کلاه خلاق): کلاه سبز با ایده های خلاقانه می آید و بر حسب امکانات فکر می کند.
- کلاه قرمزی (کلاهی برای قلب): از احساس و غریزه خود خارج شوید، لزوماً لازم نیست منطقی فکر کنید.
- کلاه زرد (کلاه خوشبین): با کلاه زرد با دیدی خوشبینانه به مشکلات نگاه می کنید، در همه چیز مزیت هایی می بینید.
- کلاه سیاه (کلاه قاضی): کلاه سیاه بسیار حساس است و مشکلات را در همه چیز می بیند، مهم است که خطرات و خطرات را سریع ببینید.
- کلاه سفید (کلاه واقعیت): خنثی و عینی، آمار و حقایق زیادی را به اشتراک می گذارد.
- کلاه سلطنتی (کلاه صاحب): طوفان فکری را هدایت می کند، به دنبال تعادل بین ذهنیت و عینیت است.
۲۰. «چه می‌شد».
تکنیک طوفان فکری «چه می‌شد» یک تکنیک خوب برای نشان دادن همه راه‌حل‌های ممکن برای یک مشکل است.
با پرسیدن سوالاتی مانند “اگر این مشکل در دهه ۱۳۹۰ رخ می داد چه می شد؟” یا “اگر مسئولین ما باید این موضوع را حل کند چه می شد؟”
با این رویکرد می توانید به مشکل و راه حل ها از زوایای مختلف نگاه کنید.
۲۱. انتخاب کننده تصادفی کلمه
شما یک کلمه یا حیوان تصادفی را انتخاب می کنید و شروع به طوفان فکری می کنید که چگونه کلمه یا ویژگی های حیوان می تواند به شما در حل مشکل شما کمک کند.
این تکنیک طوفان فکری در واقع در مورد دریافت ایده های جدید به روشی خلاقانه است.
۲۲. داستان بازی
داستان بازی (Storyboarding) یک تکنیک طوفان فکری است که در آن شما شروع به ترسیم مشکل و راه حل های ممکن می کنید. با انجام این کار، می‌خواهید بخش‌های مختلف مشکل و راه‌حلی را تجسم کنید که برای چالش‌های فیزیکی بسیار خوب عمل می‌کند.
۲۳. آرزو کردن
شما با آرزوی چیزی شروع می‌کنید «کاش سازمان ما سود خیلی زیادی می‌کرد» و سپس به این فکر می‌کنید که چگونه می‌توانید به این هدف برسید.
سعی کنید اهداف واقعا بلندپروازانه تعیین کنید، این تضمین می کند که شروع به فکر کردن بزرگتر کرده و با مشکلات و راه حل های دیگری روبرو خواهید شد.
۲۴. دیوانه هشت( crazy eights)
آخرین تکنیک طوفان فکری crazy eights می باشد. در این روش به هر شرکت کننده یک الگو با ۸ جعبه خالی داده می شود. تایمر برای ۸ دقیقه تنظیم شده است که در این مدت هر شرکت کننده باید جعبه ها را با ۸ طرح از ایده های ممکن پر کند. این روند را تکرار کنید تا بتوانند ایده های یکدیگر را بسازند.
چگونه به طور موثر طوفان فکری کنیم؟
یک بیان مشکل واضح داشته باشید
هرچه بیان مسئله بهتر باشد، طوفان فکری بهتر پیش خواهد رفت. وقتی آن موقعیت بسیار واضح است، تمرکز ایده ها روی موقعیتی آسان تر است.
دستور کار مشخصی داشته باشید
با شروع هر کاری احتمالاً راه حل مورد نظر را پیدا نخواهید کرد. اطمینان حاصل کنید که برنامه مشخصی در مورد زمان هایی که می خواهید دقیقاً کاری انجام دهید، دارید. همچنین مهم است که از قبل مشخص شود که نتیجه نهایی مطلوب طوفان فکری چیست.
یک یا چند تکنیک طوفان فکری مناسب را انتخاب کنید
هر تکنیک طوفان فکری متناسب با موقعیت متفاوتی است، ارزیابی کنید که کدام تکنیک طوفان فکری وجود دارد و برخی از آنها را برای ارائه راه حل ها از زوایای مختلف انتخاب کنید.
نتایج را مستند کنید
با صحبت کردن و فکر کردن در مورد ایده‌ها، بسیاری از ایده‌ها از بین می‌روند، ایده‌ها را مستند کنید تا بتوان بعداً به آنها نگاه کرد.
نتایج را اولویت بندی کنید
همه ایده‌ها پتانسیل یکسانی برای استفاده ندارند، بنابراین مهم است که انتخاب کنید کدام ایده‌ها را میتوان در نظر گرفت، کدام یک در تاریخ بعدی جالب خواهد بود و کدام یک را میتوان در سطل زباله انداخت.
با ایده های با اولویت بالا دست به کار شوید
مطمئن شوید که در دوره آینده زمانی برای شروع کار روی ایده های خوب در دسترس دارید.
خلاقیت در طوفان فکری چیست؟
خلاقیت در طوفان فکری توانایی تفکر خارج از روش های سنتی و ارائه ایده ها،به طور کلی تفکر به سبک جدید را خلاقیت گویند.
مردم تصور می کنند که قسمت چپ مغز برای خلاقیت است و قسمت راست مغز دارای توانایی تجزیه و تحلیل می باشد
در خلاقیت، این در مورد شبکه های بین بخش های مختلف مغز است.
۳ نوع شبکه مهم در سمت چپ مغز :
شبکه توجه اجرایی: به شما امکان می دهد توجه و تمرکز خود را حفظ کنید.
شبکه تخیل: به شما امکان می دهد خیال پردازی کنید یا خود را به جای دیگران تصور کنید.
شبکه برجسته: به شما این امکان را می دهد که چیزهای خاصی را بر اساس اطلاعات قدیمی ذخیره شده در مغز خود شناسایی کنید.
سوالات متداول در مورد طوفان فکری
اسپرینت طراحی چیست؟
سرعت طراحی یک فرآیند با زمان محدود است که از تفکر طراحی استفاده می کند. هدف یافتن پاسخی برای یک سوال مهم تجاری یا یک مشکل خاص در آن بازه زمانی محدود است.
تفاوت بین اسپرینت طراحی و تفکر طراحی چیست؟
در طول یک سرعت طراحی، از تفکر طراحی استفاده می شود.
چگونه یک جلسه طوفان فکری را رهبری کنیم؟
برای رهبری یک جلسه طوفان فکری، مهم این است که مشکل را درک کنید، یک دستور کار واضح تنظیم کنید، از تکنیک های طوفان فکری مناسب استفاده کنید و ایده های جدید را تحریک کنید و از ایده های «بد» انتقاد نکنید.
چگونه به یک طوفان فکری نزدیک می شوید؟
ابتدا یک بیانیه مشکل واضح ارائه دهید، سپس تکنیک های مشابه طوفان فکری را انتخاب کنید، یک دستور کار واضح برنامه ریزی کنید و در پایان نتایج جلسه طوفان فکری را اولویت بندی کنید.
پیش نیازهای یک طوفان فکری چیست؟
برای طوفان فکری باید هدفی وجود داشته باشد، باید با دیگران باشد، باید ایده های یکدیگر را تحریک کنید، نباید از ایده ها انتقاد کنید و مطمئن شوید که خلاقیت کافی وجود دارد.
سوال طوفان فکری خوب چیست؟
قبل از طوفان فکری، باید سوالات درست پرسیده شود، این کار را می توان با استفاده از Starbursting انجام داد. Starbursting سوالاتی از قبیل: چگونه، چه، کجا، چه زمانی، چه کسی و چرا می پرسد.
تفکر طراحی چیست؟
تفکر طراحی یک روش حل مسئله است که در آن پس از جلسه طوفان فکری یک نمونه اولیه ساخته می شود تا در عمل آزمایش شود.
با تشکر از همراهی شما. می توانید در قسمت دیدگاه ها نظرات خود را بگذارید یا از طریق شماره‌های ۰۹۱۵۹۰۵۰۵۸۸ و ۲-۰۵۱۳۸۹۱۳۸۷۰ با ما در تماس باشید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!